Η διαδικασία ύφανσης ξεκινάει περνώντας τη σαϊτα με το υφάδι στο άνοιγμα του στημονιού. Με συνεχόμενες σαϊτιές παράγεται ένα απλό υφαντό.
Όταν το υφάδι περνάει πάνω και κάτω από το στημόνι εναλλάξ σε κάθε σειρά δημιουργώντας το ίδιο αποτέλεσμα και στις δυο όψεις του υφάσματος, δημιουργείται απλή ύφανση.
Όταν το υφάδι περνά τουλάχιστον δυο νήματα του στημονιού κάθε φορά και στην επόμενη σειρά της ύφανσης το σχέδιο μετατοπίζεται κατά ένα νήμα στημονιού προς τα δεξιά, δημιουργείται διαγώνια ύφανση.Σχήματα και χρωματισμοί αποτυπώνονται στο μιλιμετρέ και ακολουθούνται πιστά για να βγει το τελικό σχέδιο.
Τα κεντητά στον αργαλειό είναι καλλιτεχνικές δημιουργίες που συνδυάζουν την παράδοση και την τεχνική, με σχέδια ιδιότυπα. Τα παραδοσιακά σχέδια και τα χρώματα επιλέγονται από ήδη υπάρχοντα παραδοσιακά σχέδια ή είναι αποκύημα της φαντασίας της υφάντρας ή και συνδυασμός χρωμάτων και σχεδίων από διαφορετικούς τόπους. Ως προς τα μοτίβα εντοπίζονται και επιδράσεις από την Ανατολή με χαρακτηριστικότερες το γαρίφαλο, το τριαντάφυλλο, την τουλίπα και τον υάκινθο. Τα βασικά χρώματα που χρησιμοποιούνται στην ηπειρώτικη υφαντική είναι μπλε, πράσινο, κίτρινο, κόκκινο, εκάι.
Για να ξεκινήσει ο διάκοσμος, τα σχέδια και ο στολισμός θα πρέπει να εναλλάσσονται διαφορετικού χρώματος υφάδια. Εδώ ξεκινάει και το μέτρημα από το χαρτί μιλιμετρέ, για να αποτυπωθεί το σχέδιο που έχει επιλεγεί πάνω στο υφαντό.
Όταν περάσει η υφάντρα τη μια σειρά υφαδιού, το χτυπάει με το ξυλόχτενο. Ύστερα πατά τις πατήθρες, ανεβοκατεβαίνουν τα μιτάρια και συνεχίζεται η ίδια διαδικασία. Το κομμάτι υφαντού που δημιουργείται παραμένει τεντωμένο. Το κάθε κουτάκι σχεδίου στο χαρτί μιλιμετρέ αντιστοιχεί στο πέρασμα του αντίστοιχου χρωματιστού νήματος από δυο κλωστές του στημονιού.
Η ύφανση απαιτεί μεγάλη αυτοσυγκέντρωση και συντονισμό, αρμονία και ταχύτητα στις κινήσεις των χεριών και των ποδιών, προσέχοντας παράλληλα να εκτελείται με μαθηματική ακρίβεια το κάθε μοτίβο.Τα σχέδια μπορεί να είναι συμβολικά, γεωμετρικά ή και σχέδια εμπνευσμένα από τη φύση.
Ακολούθησε ακριβώς τα βήματα :
- Πάτα την πατήθρα να ανοίξουν τα στημόνια.
- Εκσφενδόνισε τη σαΐτα με το ένα χέρι με δύναμη, ώστε να φτάσει στην άλλη άκρη (η σαΐτα πετιέται πάντα από δεξιά).
- Πιάσε την αμέσως με το άλλο χέρι.
- Μόλις φεύγει η σαΐτα, με το χέρι που ελευθερώνεται, πιάσε το ξυλόχτενο από την κορυφή και χτύπα αποφασιστικά το νήμα (υφάδι) που άφησε, περνώντας η σαΐτα, ώστε να ενωθεί με το ήδη υπάρχον ύφασμα.
- Τη στιγμή που το άλλο χέρι πιάνει τη σαΐτα, με το άλλο πόδι, πάτα την άλλη πατήθρα και άνοιξε αντίστροφα τα στημόνια, για να επαναληφθεί η διαδικασία όσες φορές χρειάζεται, μέχρι να ολοκληρωθεί το υφαντό.
Παρακολουθήστε το σχετικό video.